Naam	:	Beemster Damgezelschap (1841); Beemster Dam- en Schaakgezelschap(Vereeniging) (1861)
Plaats	:	Midden-Beemster (NH)
Opgericht	:	onbekend
Opheffing	:	10.11.1897
Eerste vermelding	:	21.06.1841
Laatste vermelding	:	18.11.1897
Type vereniging	:	Dammen; Dammen/Schaken
Bronnen:
Kranten	:	1881, 1885, 1887, 1889, 1892, 1895, 1897
Anders	:	1841, 1861, 1866, 1867, 1868, 1879, 1895
Opmerking	:	-

De damclub, en later dam- en schaakclub, te Midden Beemster staat te boek als de langst bestaande club in de 19e eeuw. We mogen aannemen dat de befaamde dammer, en schaakliefhebber, Aris de Heer lid was. De eerste vermelding dateert uit juni 1841, een aantal leden maakt dan een reis door Zuid-Holland en Utrecht. Van deze tocht is een verslag bewaard gebleven[1]. In 1861 komt de club voor in het schaakblad Sissa en er zijn ook vermeldingen in de jaargangen 1866, 1867 en 1868[2]. Klaas de Heer wordt dan als President genoemd.

[1]

Omdat in ‘Reis van het Beemster Damgezelschap’, opgetekend door Jabous Bouman(1799-1877),  het damspel niet aan bod komt, neem ik dit verslag niet op. Het origienel handschrift is in bezit van een familie in de Beemster ((AH, blz.140). De huidige verblijfplaats is niet bekend. Een herziene versie, 1872 door Bouman, is te vinden in het  Streek-archief Waterland, Purmerend – Collectie Leeghwater, schrift 34. In het regionale blad ‘De Drie Meren’ (Beemster, Wormer en Purmer) van 22 februari en 28 maart 1936 verscheen een uittreksel, met commentaar, van dit verslag.

[2]

Op achterflap van Sissa. Informatie is echter gebaseerd op oudere bronnen. Enig voorbehoud is op zijn plaats.

In 1879 heeft de club 40 leden. In het jaarboek van de Nederlandse Schaakbond staat te lezen:

Beemster. “Beemster Dam- en Schaakgezelschap”, met 40 leden. President K. de Heer Az., Vice-President A. Zomerdijk, Secretaris J. Schmidt; bijeenkomst éénmaal ’s maands, in het Huis der Gemeente, bij J.D. Proper, op dien Maandag die het dichtst bij volle maan komt, van ’s nam. 3 tot 10 ure.

Een ‘inloopclub’, waar men naast/tijdens het beoefenen van het dam- en/of schaakspel ook een hapje kon eten. Het lijkt niet logisch dat er, gezien de vrijblijvende uren, een onderlinge competitie werd gespeeld. Klaas de Heer en Antooni Zomerdijk zijn in 1879 lid van deze club en hebben ongetwijfeld vele partijen met elkaar gespeeld. Over de gang van zaken binnen de club is echter geen enkel bericht overgeleverd.

Daarna is er teken van leven in de jaren 1881, 1885, 1889, 1892 en 1895, de jaren waarin het gezelschap de bekende dam- en schaaktoernooien organiseert waarvan de uitslagenlijsten bewaard zijn gebleven.

In november 1887 organsieerde het gezelschap een biljartwedstrijd (Zijper Courant 06.11.1887)

Aan den biljartwedstrijd, door het dam-en schaakgezelschap in de Beemster uitgeschreven, werd door 16 spelers deelgenomen.

Uit de advertenties voor bovengenoemde toernooien en Sissa 1866 kan de conclusie worden getrokken dat Klaas de Heer tot zeker 1892 voorzitter was. Uit deze advertenties blijkt verder dat J. Schmidt in 1895 nog steeds de functie van secretaris inneemt.
Het lijkt logisch dat het gezelschap uit 1861 een voortzetting is van de club uit 1844. In welk jaar men ook het schaakspel ging beoefenen, en de naam werd aangepast, is niet duidelijk. Ongetwijfeld hebben Aris en Klaas de Heer hierin een belangrijke rol gespeeld, immers, beiden waren ook fervent beoefenaar van het schaakspel.

Op 10.11.1897 valt het besluit tot opheffing wegens gebrek aan belangstelling. Over het heengaan van de club zijn twee bronnen beschikbaar: ‘De Drie Meren’ van 13.11.1897:

Woensdagavond in het Heerenhuis heeft de begrafenis plaats gevonden van de Beemster Dam- en Schaakvereeniging: gebrek aan belangstelling was oorzaak hare dood. Deze verenigng heeft een eervol bestaan gehad; steeds gesteund door leden die in het dam- en schaakspel geoefend, enkelen zelfs meester waren, heeft zij dikwijls in het buitenland van zich doen spreken.

Aangezien 13 november op een zaterdag viel, ‘overleed’ de club op woensdag 10 november 1897.

De ‘Nieuwe Purmerender Courant’ van 18.11.1897 bericht als volgt:

‘In het lokaal van den C. Schellinger had Woensdagavond jl. (=10.11.1897) de ontbinding plaats van onze ‘Dam- en Schaakvereeniging. Deze vereeniging die hare reputatie ook in het buitenland wist te handhaven, moest door gebrek aan belangstelling tot dezen stap overgaan’.

In de terugblik op het damleven in de 19e eeuw in Het Damspel 1906 (maart en april) rept men met geen woord over deze club.

Overzicht publicaties n.a.v. de dam- en schaaktoernooien:

1881	Adv.	04.09.1881	Purmerender Courant
	Adv.	05.09.1881	Nieuws van de Dag
	Adv.	06.09.1881	Nieuws van de Dag
	Verslag	21.09.1881	Purmerender Courant
1885	Adv.	17.02.1885	Nieuws van de Dag
	Adv.	18.02.1885	Purmerender Courant
	Adv.	20.02.1885	Nieuws van de Dag
	Adv.	22.02.1885	Purmerender Courant
	Adv.	23.02.1885	Nieuws van de Dag
	Adv.	25.02.1885	Purmerender Courant
	Verslag	03.03.1885	Nieuws van de Dag
	Verslag	04.03.1885	Purmerender Courant
1889	Adv.	13.03.1889	Purmerender Courant
	Verslag	27.03.1889	Purmerender Courant
	Verslag	31.03.1889	Zijper Courant
	Verslag	01.04.1889	Nieuws van de Dag
1892	Adv.	16.02.1892	Nieuws van de Dag
	Adv.	17.02.1892	Purmerender Courant
	Verslag	08.03.1892	Nieuws van de Dag
	Verslag	11.03.1892	Purmerender Courant
1895	Adv.	19.01.1895	Nieuws van de Dag
	Adv.	22.01.1895	Nieuws van de Dag
	Adv.	23.01.1895	Purmerender Courant
	Adv.	27.01.1895	Schager Courant
	Adv.	28.01.1895	Utrechts Nieuwsblad
	Adv.	30.01.1895	Purmerender Courant
	Adv.	08.02.1895	Alkmaarse Courant (Schaakrubriek)
	Verslag	13.02.1895	Purmerender Courant
	Verslag	13.02.1895	Nieuws van de Dag
	Verslag	20.02.1895	Enkhuizer Courant
	Verslag	03.03.1895	Alkmaarse Courant (Schaakrubriek)

Overzicht bestuursleden:

1866	President	K.de Heer
	Secretaris	J.Schmidt
1879	President	K.de Heer
	Vice President	A.Zomerdijk
	Secretaris	J.Schmidt
1881	Voorzitter	K.de Heer
	Secretaris	J.Schmidt
1885	Voorzitter	K.de Heer
	Secretaris	J.Schmidt
1889	Voorzitter	K.de Heer
	Secretaris	J.Schmidt
1892	Voorzitter	K.de Heer
	Secretaris	J.Schmidt
1895	Secretaris	J.Schmidt