Naam : Schaak- en Damgezelschap 'Palamedes' )1870-1886);
Schaak- en Damgezelschap messemaker (1886->) 
Plaats : Gouda (ZH)
Opgericht : 10.06.1870
Opheffing : 1895?/1907
Eerste vermelding : 05.06.1870
Laatste vermelding : 1895(?)
Type vereniging : Dammen/Schaken
Bronnen:    
Kranten : 1870. 1877, 1886 (o.a.) - geen aanvullend onderzoek gedaan.
Anders : 1886. Regelmatig genoemd is Sissa - data niet vastgelegd.
Opmerking : Notulenboeken uit beginperiode zijn niet overgeleverd. 
In 1907 ontwaakt de club uit een ‘winterslaap’. 
Informatie over de beoefening van het damspel is niet overgeleverd.

Goudsche Courant 05.06.1870:

Leden der Societeit ‘Ons Genoegen’, die genegen zijn om mede te werken ter oprichting van een SCHAAK- en DAM-Gezelschap en zich daartoe bij de ondergeteekenden willen aansluiten, worden opgeroepen tot bijwoning eener Vergadering, die den 10en dezer, des avonds ten 7 uren, in bovengenoemde Societeit zal gehouden worden. Gouda 4 Juni 1870. C. Messemaker, J.P. Blank, J.J. Liesker.

Men mag aannemen dat het gezelschap op 10 juni werd opgericht. J.J. Liesker werd benoemd als penningmeester en stond bekend als een sterke dammer[1]. C. Messemaker was een sterk en bekend schaker en behaalde in 1884 het kampioenschap van Nederland.

In 1877 organiseert de vereniging een damwedstrijd waarvan een advertentie in het Algemeen Handelsblad van 12 mei 1877 en de uitslag in het Algemeen Handelsblad en Nieuws van de Dag van respectievelijk 4 juni 1877 en 6 juni 1877 is opgenomen. J.J. Liesker behaalde in dit toernooi een 3e plaats.

In 1886 kiest de club voor een nieuwe naam.
Een bericht verschijnt op 1 augustus 1886, als advertentie, in het schaakblad Morphy en in bijvoorbeeld de Goudsche Courant van 08.07.1886:

PALAMEDES

Aan de Nederlandsche schaakwereld is het bekend, dat sedert Juni 1870 te Gouda een Schaak- en Damgezelschap bestaat onder den naam Palamedes. De tegenwoordige leden van dat gezelschap hebben dien naam op hunne vergadering van 21 Juni j.l. veranderd. Wenschende te varen onder andere vlag, hadden zij voor dit hun verlangen eens dubbele reden.Ten eerste verdroot het hun zich langer te noemen naar dien ouden (waarschijnlijk Mythischen) Griek, reeds lang door dr. A. van der Linde van den piëdestal (of beter in 't Hollandsch: van het voetstuk) gerukt, waarop men hem wederrechtelijk geplaatst had. De tweede oorzaak lag dieper! Zij wenschten te toonen, dat de beoefening van zuivere verstandespelen geen afbreuk had gedaan aan hun hart, aan hun gevoel van dankbaar plichtbesef.In de kleine stad (Gouda) hunner inwoning toch leeft een der grootste schakers van ons land. Als erkenning van zijn groote verdiensten, als bescheiden hulde aan zijne eminente gaven op schaakgebied hebben zij hem verzocht, om hunner vereniging voortaan den luister te mogen bijzetten van zijn naam. Welwillend heeft hij daarin toegestemd. Hun dunkt, dat het uwe sympathie zal wegdragen, wanner gij verneemt, dat de persoon in kwestie de heer C. Messemaker is.

Onze vlag, dragende den naam ,,Palamedes" hebben wij gestreken, maar hoog in top waait nu een andere, voerende den naam

MESSEMAKER

Het Bestuur

J.A. Tinholt, President

J. J. Liesker, Pennigmeester

H.J. Wennekes, Secretaris

 

J.J. Liesker is dan nog steeds penningmeester. Uit deze berichtgeving blijkt dat de damafdeling bestaat, de vraag is echter of het damspel ook echt beoefend werd.
Op een gegeven moment, rond 1895, telt de club nog maar 7 leden en lijkt kort daarna, ergens tussen 1898 en 1907, het loodje te hebben gelegd.
In 1907 vindt er een wederopstanding plaats en er verschijnt een oproep in de Goudsche bladen voor schakers en dammers. In het jaarverslag 1907-1908 staat te lezen: ‘….dat ik de eer heb de leden van het Schaak&Damgezelschap Messemaker, na vele jaren rust, aan te bieden… Hieruit blijkt dat men het damspel niet vergeten was[2]. In november 1907 stappen de dammers uit de club en richten op 12 november 1907 Damclub Gouda op. Pas op de jaarvergadering van 26.07.1910 besluit men om als Schaakgezelschap door het leven te gaan[3].

[1] Notulenboek ‘Messemaker’ 1907. Archief Gouda.
[2] Bron: HLOM, blz. 300-303
[3] Notulenboek ‘Messemaker’ 1907. Archief Gouda.